Sosyal medya aracılığıyla hakaret suçu nedir? Sosyal medya aracılığıyla işlenen hakaret davasında görevli ve yetkili mahkeme neresidir? Sosyal medya aracılığıyla işlenen hakaret suçunun cezası nedir?
Sosyal medya kullanımının yaygınlaşması ile hak ihlallerinde de artış olmuştur. Özellikle sosyal medyanın sağladığı kolaylıklardan yararlanan bazı kişiler, onur kırıcı ve rencide edici söylemlerinden ötürü hakaret suçunu işleyebilmektedir. Bu yazımızda sosyal medya aracılığıyla hakaret suçunu ele alacağız:
Hakaret suçu nedir?
Hakaret suçu Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde hükmüne göre hakaret suçu şu şekilde tanımlanmıştır: “Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.” Madde hükmünden de anlaşılacağı üzere bir kimse hakkında onur kırıcı, rencide edici söylemler hakaret suçunu oluşturur. Hakaret suçu şikayete bağlı bir suç olup 6 aylık hak düşürücü süre bulunmaktadır. Bu süre suça konu eylemin öğrenilmesinden itibaren başlamaktadır.
Sosyal medya aracılığıyla hakaret suçu nedir?
Bilindiği üzere sosyal medya platformu çok geniş kapsamdadır. Instagram, Twitter, Facebook, Youtube,Tiktok… gibi etkileşim uygulamaları sosyal medyanın bir kısmını oluşturmaktadır. Sosyal medya üzerinden herkesin görebileceği şekilde kişilere ya da topluluklara suç oluşturan söylemlerde bulunmak hakaret suçuna sübut vermektedir. Özellikle sosyal medyanın sağladığı kolaylıklardan yararlanmak; örneğin açık kimlik bilgilerinin gizlenmesi veya alenen paylaşımlar yapılması suretiyle hakaret suçunun işlemesi durumunda verilecek ceza ciddi oranda artırılır.
Sosyal medya aracılığıyla hakaret suçunun cezası nedir?
Sosyal medya aracılığıyla hakaret suçun TCK m. 125 ‘in devamında şu şekilde düzenlenmiştir:
“(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi
halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.
(3) Hakaret suçunun;
a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,
b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından,
değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun
davranmasından dolayı,
c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle,
İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
(4) (Değişik: 29/6/2005 – 5377/15 md.) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda
biri oranında artırılır.
(5) (Değişik: 29/6/2005 – 5377/15 md.) Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine
görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş
sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.” https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5237.pdf
Madde hükmünden de anlaşılacağı üzere sosyal medya aracılığıyla hakaret suçu alenen ve yazılı veya görüntülü ileti halinde işlendiği için ceza 1/6 artırılır.
Sosyal medya aracılığıyla hakaret davasında görevli ve yetkili mahkeme neresidir?
Sosyal medya aracılığıyla hakaret davalarında görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer mahkemesi ile müştekinin ikametgahının olduğu yer mahkemesi yetkilidir.
Sosyal medya aracılığıyla hakaret suçuna ilişkin Yargıtay Kararları
Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2020/19287 E., 2021/303 K. sayılı kararı şu şekildedir: “Somut olayda; müşteki vekilinin, kovuşturmaya yer olmadığına dair karara itiraz dilekçesinde, sosyal paylaşım sitesinde yer alan hakaret içeren yazıyı öğrenme tarihinin 27/10/2019 olduğunu ve şikayet dilekçesi ekinde sunduğu ekran görüntülerinin sol üst kısmında yazan 27/10/2019 tarihinin de hakaret içeren yazının çıktısının alındığı tarih olduğunu belirtmesi karşısında; şikayetin süresinde yapıldığı gözetilmeden, şikayet hakkının süresinin geçtiğinden bahisle şüpheli hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi ve bu karara yapılan itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesi hukuka aykırıdır.”
Yargıtay 16. Ceza Dairesi 2017/2089 E., 2017/5263 K. sayılı kararı şu şekildedir: “Oluşa ve dosya kapsamına göre, sanığın kendisine ait facebook hesabı üzerinden paylaştığı “Duyuru” başlıklı yazı ve içeriğinde geçen “faşist çete” ibarelerinin yazının bütünü değerlendirildiğinde eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırlarında kaldığı kabul edilebilirse de, sanığın aynı sosyal hesabından paylaştığı dönemin Başbakanı hakkında yazdığı ve anlamı herkes tarafından anlaşılabilen “O.Ç” ibaresinin eleştiri ve ifade özgürlüğü sınırlarını aşarak, incitici, küçük düşürücü ve kişinin toplum içindeki saygınlığını zedeleyici mahiyette olması nedeniyle hakaret vasfı taşıdığı ve sanığın eyleminin TCK’nın 125. maddesinde düzenlenen hakaret suçunu oluşturduğu gözetilmeyerek yasal ve yerinde olmayan gerekçeyle beraat kararı verilmesi,Kanuna aykırı, Cumhuriyet savcısının temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, hükmün bu sebepten dolayı BOZULMASINA, 08.11.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”https://karararama.yargitay.gov.tr/
Yukarıdaki Yargıtay kararından da anlaşılacağı üzere sosyal medya aracılığıyla hakaret davalarında sürecin iyi takip edilmesi çok önemlidir. Bu sebeple ceza davalarınızın bir avukat yardımıyla takip edilmesi gerek hak mağduriyetine yol açılmaması gerekse dava sürecinin hızlı ve etkili olabilmesi için faydalı olacaktır. Bu sebeple ceza davalarınıza yardımcı olmamız veya aklınıza takılan sorular için bizi her zaman arayabilirsiniz.